الگوی پراکنش مکانی و ساختار مکانی متغیرهای کمی درختان خشکیدۀ بلوط ایرانی در جنگل های بیوره استان ایلام

پدیدۀ خشکیدگی جنگل چند سالی است که در ناحیۀ زاگرسی ایران مشاهده می شود و همچنان در حال گسترش است. یکی از کانون های اصلی این پدیده، جنگل های استان ایلام است. این تحقیق به منظور بررسی وضعیت درختان خشکیده، الگوی پراکنش مکانی آنها و ساختار مکانی متغیر های کمی آنها در استان ایلام انجام گرفت. بدین منظور یک منطقۀ جنگلی آلوده به پدیدۀ خشکیدگی به مساحت 96 هکتار در جنگل های منطقه بیوره شهرستان ملکشاهی انتخاب و آماربرداری صددرصد شد. کلیه درختان از نظر نوع گونه، قطر برابرسینه، فرم پرورشی، تعداد جست در شاخه زادها و میانگین قطر تاج بررسی و اندازه گیری شدند. همچنین مختصات جغرافیایی درختان با خشکیدگی بیش از 50 درصد نیز ثبت شد. بررسی الگوی پراکنش مکانی درختان خشکیده با استفاده از آماره او- رینگ و تحلیل ساختار مکانی متغیر های کمی آنها با استفاده از واریوگرام انجام گرفت. نتایج نشان داد که تراکم درختان خشکیده 10 پایه در هکتار است که بیشتر شامل جست گروه های شاخه زاد است و بیشترین درصد فراوانی خشکیدگی در پایه های خیلی قطور دیده می شود. الگوی پراکنش درختان خشکیده تا شعاع 12 متری خوشه ای تعیین شد. به عبارت دیگر درختان خشکیده در لکه هایی با مساحت حدود 5/4 آر با میانگین فاصلۀ 8/15 متر جمع شده اند. بررسی ساختار مکانی متغیر های قطر تاج، قطر برابرسینه و تعداد جست درختان و جست گروه ها نشان داد که شباهتی بین درختان خشک مجاور وجود ندارد؛ به عبارت دیگر، این خشکیدگی در تمام مقادیر قطر تاج، قطر برابرسینه و تعداد جست مشاهده می شود. نتایج به دست آمده از نظر الگو و ساختار مکانی درختان خشکیده می تواند راهنمایی در راستای مدیریت توده های خشکیده و جنگل شناسیکاربردی آنها باشد.